Bezelye, lezzetli ve besleyici bir sebzedir ve dünya genelinde popülerdir. İster taze olarak tüketin, ister konserve yapın, bezelye yemekleri sofranızı renklendirir. Bezelye bitkisi, küçük oval şekilli tohumlarıyla tanınır ve hem ticari hem de ev bahçelerinde yetiştirilebilir.
Bezelye bitkisinin farklı çeşitleri vardır ve her biri kendine özgü özelliklere sahiptir. Bazı çeşitler daha büyük ve iri bezelyelere sahipken, bazıları daha küçük ve tatlıdır. Her çeşidin kendine özgü bir lezzeti ve dokusu vardır, bu nedenle tercihlerinize ve ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçmek önemlidir.
Birçok bahçıvan ve çiftçi, İyi Bezelye Çeşitleri arasından seçim yaparken dikkate alınması gereken birkaç faktörü göz önünde bulundurur:
1. Dayanıklılık: Hangi çeşitlerin hastalıklara, böceklere ve hava koşullarına karşı daha dayanıklı olduğunu bilmek önemlidir.
2. Verimlilik: Hangi çeşitlerin daha yüksek verim sağladığını, daha fazla bezelye ürettiğini bilmek, hasat miktarını artırmak için önemlidir.
3. Tat ve dokulara göre seçim: Bazı insanlar, daha büyük ve etli bezelyeleri tercih ederken, bazıları daha küçük ve tatlı bezelyeleri daha çok sevebilir.
4. Yetiştirme kolaylığı: Bazı çeşitler daha kolay büyürken, bazıları daha fazla dikkat ve bakım gerektirebilir.
Makalenin içeriği
Tanım ve Özellikler
Bezelye, baklagiller ailesine ait bir bitki türüdür. Bezelye, genellikle yuvarlak veya oval şekilli ve yeşil renklidir. Genellikle kabuklu olarak tüketilen bezelye, içerisinde bulunan besin değerleriyle sağlığımız için birçok fayda sağlamaktadır.
Bezelye, protein, lif, vitamin ve mineral bakımından zengin bir besindir. İçerdiği yüksek lif sayesinde sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca, demir, kalsiyum, potasyum, folat, A vitamini ve C vitamini gibi birçok önemli mineral ve vitamin içermektedir.
Bezelye ayrıca düşük kalorili bir besindir ve kilo kontrolüne yardımcı olabilir. İçerdiği yüksek miktarda lif sayesinde tokluk hissi sağlar ve uzun süre tok kalmanızı sağlar. Ayrıca, düşük yağ içeriği sayesinde kilo alımını azaltabilir.
Bezelye çeşitleri genellikle tatlı bezelye, çiçek bezelye ve şeker bezelye olarak sınıflandırılır. Tatlı bezelye, genellikle taze olarak tüketilir ve kabuğuyla birlikte pişirilir. Çiçek bezelye ise çiçeklerinden ve kabuğundan ayrılarak tüketilir. Şeker bezelye ise kabuksuz olarak tüketilir ve genellikle salatalarda kullanılır.
Bezelye, genellikle ilkbahar ve yaz aylarında ekilir. İyi bir bezelye yetiştirmek için iyi bir toprak, güneş ışığı ve düzenli sulama gerekmektedir. Yetiştirme sürecinde dikim, sulama, gübreleme ve zararlı böceklerle mücadele gibi faktörlere dikkat edilmelidir. Bezelye bitkisi genellikle 60-70 gün içinde olgunlaşır ve hasat edilebilir.
Bezelye, taze veya dondurulmuş olarak tüketilebilir. Bezelye, çeşitli yemeklerde ve salatalarda kullanılabilir. Ayrıca, bezelye haşlanarak, buharda veya fırında pişirilerek de tüketilebilir. Bezelyenin içerisindeki vitamin ve mineral değerlerini korumak için kısa süreli pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
Görüldüğü gibi, bezelye sağlıklı bir besin seçeneğidir ve birçok faydası vardır. Diyetinize bezelye ekleyerek dengeli bir beslenme sağlayabilir ve vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besinleri alabilirsiniz.
Yetiştirme
Bezelye yetiştirilirken dikkate alınması gereken birkaç faktör vardır. İlk olarak, bezelye bitkisi güneşli bir ortamda yetişmeyi tercih eder. Bu nedenle, yetiştirme alanının tam güneş alan bir konumda olması önemlidir.
Bezelye bitkisi için uygun toprak, iyi drene edilebilen ve besin açısından zengin olan bir topraktır. Araziyi derinlemesine kazmak ve organik maddeyle zenginleştirmek, bitkinin sağlıklı bir şekilde büyümesine yardımcı olacaktır.
Bezelye tohumları doğrudan toprağa ekilebilir veya önceden hazırlanan kaplarda fideler yetiştirilerek toprak alanına nakledilebilir. Bezelye tohumlarını ekmeden önce, tohumları nemli bir bezle sararak çimlendirme işlemi yapmak faydalı olabilir.
Bezelye bitkisi genellikle destek gerektirir. Bunun için bahçe çitleri, kafesler veya sırıklar kullanılabilir. Bitkilerin dalgalanması ve sarılması için desteklere ihtiyaç duyduklarından emin olun.
Bezelye bitkisi sulama ihtiyacı olan bir bitkidir. Toprağın nemli kalmasını sağlamak önemlidir ancak aşırı sulama yapmaktan kaçınılmalıdır. Bitkilerin uygun şekilde büyümesi ve meyve vermesi için düzenli sulama yapılmalıdır.
Bezelye bitkisi genellikle zararlı böcek saldırılarına karşı hassastır. Bu nedenle, düzenli olarak bitkileri kontrol etmek ve gerekirse zararlı böceklerle mücadele etmek önemlidir.
Bezelye bitkisi genellikle hasat için uygun hale geldiğinde meyve verir. Meyveler olgunlaştığında ve kabukları dolgunlaştığında hasat yapılabilir. Hasat edilen bezelyeler hemen tüketilebilir veya saklanabilir. Taze ve lezzetli olmaları için mümkün olduğunca çabuk tüketilmesi önerilir.
Bezelye bitkisi yetiştirmek zaman alıcı olabilir, ancak taze ve sağlıklı bezelyeleri hasat etmek büyük bir ödül olacaktır. Doğru bakım ve dikkat ile bezelye bitkisi başarılı bir şekilde yetiştirilebilir.
Bezelye Çeşitleri Seçimi
Bezelye yetiştiriciliği yaparken, doğru çeşidi seçmek çok önemlidir. Bezelye çeşitleri arasında tercih yaparken, bazı faktörlere dikkat etmek gerekmektedir. İşte bezelye çeşidi seçerken göz önünde bulundurmanız gereken bazı önemli faktörler:
1. İklim Koşulları: Bezelye bitkisi, soğuk iklimlere daha iyi adapte olabilen bir bitki olduğu için, soğuk iklimlerde yetiştiriciliği daha uygun olacaktır. Sıcak iklimlerde bezelye yetiştirmek istiyorsanız, sıcaklık toleransı yüksek bezelye çeşitlerini tercih etmelisiniz.
2. Verimlilik: Bezelye çeşitlerinin verimliliği, bezelye hasadınızın ne kadar büyük olacağını belirleyen önemli bir faktördür. Daha verimli çeşitlerin daha fazla bezelye üreteceğini unutmayın.
3. Hastalıklara Dayanıklılık: Bezelye bitkileri, bazı hastalıklara karşı daha dirençli olabilen çeşitlerin tercih edilmesiyle daha iyi sonuç verebilir. Hastalıklara dayanıklılık, bitkilerin genel sağlığını koruyarak daha fazla verim elde etmenize yardımcı olabilir.
4. Yetiştirme Şartları: Bezelye çeşitlerinin yetiştirme şartlarına uygun olması önemlidir. Çalışma alanınıza, toprak yapınıza, sulama ve gübreleme düzeninize ve diğer yetiştirme koşullarına uyum sağlayacak çeşitleri seçmelisiniz.
5. Lezzet: Bezelye türleri arasında lezzet farklılıkları olabilir. Bazı çeşitler daha tatlı ve sulu bezelye üretirken, bazıları daha yoğun ve şekerli bir tat sunabilir. Kişisel tercihinize ve pişirme tarzınıza uygun olan çeşidi seçmelisiniz.
Yukarıdaki faktörleri dikkate alarak, kendi ihtiyaçlarınıza en uygun bezelye çeşidini seçebilir ve sağlıklı ve verimli bir bezelye hasadı elde edebilirsiniz.
Bezelye Ekimi ve Bakımı
Bezelye, hem bahçe severler hem de ticari üreticiler için popüler bir sebzedir. Bezelye yetiştirmek için ideal koşullar arasında güneşli bir konum, iyi drene edilmiş toprak ve düzenli sulama bulunmaktadır. İşte bezelye ekimi ve bakımıyla ilgili bazı ipuçları:
Tohum Seçimi: Bezelye tohumlarını satın alırken, hastalıklara dayanıklı çeşitleri tercih etmek önemlidir. Ayrıca, hava koşullarına ve bölgenize uygun olan çeşitleri seçmek de başarı şansını artırır.
Ekim: Bezelye tohumlarını, toprak sıcaklığı en az 7-10°C olduğunda ekim yapabilirsiniz. Tohumları toprağa 2-3 cm derinliğe ve yaklaşık 5-7 cm aralıklarla ekerek dikim yapabilirsiniz. Dikim sırasında tohumları hafifçe bastırarak yerlerine sabitleyin.
Bakım: Bezelye bitkileri için düzenli sulama önemlidir. Toprak nemli tutulmalı, ancak su birikintisi oluşmamalıdır. Bitkiler büyüdükçe, destek sağlamak için bambu çubuklar veya tel örgüler kullanabilirsiniz. Aynı zamanda yabancı otların bitki üzerinde rekabet etmesini önlemek için düzenli olarak çapalama yapmanız da gerekmektedir.
Hastalık ve Zararlılar: Bezelye bitkileri bazı hastalıklara ve zararlılara duyarlı olabilir. Bunlardan bazıları, kök çürüklüğü, yaprak bitleri, bezelye kurdu ve yaprak bitleridir. Hastalık ve zararlıları kontrol etmek için bitkileri düzenli olarak kontrol edin ve gerekirse uygun ilaçları kullanın.
Hasat: Bezelyeler genellikle çiçek açmaya başladıktan 60-70 gün sonra hasat edilebilir. Bezelyelerin olgunlaşmış olduğunu, kabuklarının parlak yeşil renkte ve dolgun olduğunu kontrol ederek tespit edebilirsiniz. Hasat sırasında bitkiyi kökünden keserek veya yavaşça yukarı doğru çekerek toplayabilirsiniz.
Bezelye, taze olarak tüketilebileceği gibi dondurarak da saklanabilir. Lezzetini kaybetmemesi için dondurmadan önce bezelyeleri hızlı bir şekilde blanşe etmek önemlidir.
Bezelye ekimi ve bakımı, doğru yöntemlerin kullanılmasıyla başarılı bir şekilde yapılabilir. Yukarıdaki ipuçlarını takip ederek sağlıklı ve verimli bir bezelye hasadı elde edebilirsiniz.
Bezelye Hastalıkları ve Zararlıları
Bezelye, çeşitli hastalıklar ve zararlılar tarafından etkilenebilir. Bu hastalıklar ve zararlılar, bitkinin büyümesini ve verimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, iyi bir bezelye hasatı elde etmek için hastalıkları ve zararlıları tespit etmek ve önlemek önemlidir.
| Hastalık/Zararlı | Belirtiler | Önleme ve Mücadele |
|---|---|---|
| Pudraküf | Bitkinin yapraklarında beyaz bir toz tabakası oluşur. | Bitkilerin arasında yeterli hava dolaşımını sağlamak ve hastalıklı bitkileri hemen çıkarmak önemlidir. Kimyasal ilaçlar da kullanılabilir. |
| Kahverengi leke hastalığı | Bitkide kahverengi lekeler oluşur ve yapraklar sararır. | Dayanıklı bezelye çeşitleri seçmek, bitki kalıntılarını temizlemek, bitkilerin arasında yeterli mesafe bırakmak ve düzenli olarak sulama yapmak önemlidir. |
| Külleme | Bitkinin yapraklarında beyaz toz tabakası oluşur ve bitki zayıflar. | Bitkilerin arasında yeterli hava dolaşımını sağlamak, zararlıların etkili mücadelesi için kimyasal ilaçlar kullanmak ve enfekte olmuş bitkileri hemen çıkarmak önemlidir. |
| Pamuklu bit | Bitkinin yapraklarında ve sürgünlerinde yapışkan bir madde oluşur. | Bitkilerin arasında yeterli hava dolaşımını sağlamak, zararlının yayılmasını engellemek için kimyasal ilaçlar kullanmak ve zararlıları elle toplamak önemlidir. |
Bezelye hastalıkları ve zararlıları, bitki sağlığını etkileyebilir ve verimin azalmasına neden olabilir. Bu nedenle, düzenli olarak bitkileri kontrol etmek, hastalıkları ve zararlıları tespit etmek ve uygun önlemleri almak önemlidir. Kaliteli bir bezelye hasadı için doğru bakım ve mücadele yöntemlerini uygulamak çok önemlidir.
11. Bezelye Nasıl Kullanılır?
Bezelye, çok yönlü bir sebzedir ve farklı şekillerde kullanılabilir. Taze bezelye, kendi başına bir sebze olarak tüketilebilir. Kabuklu veya kabuksuz olarak kullanılabilir. Kabuklu bezelyeyi kullanmak için, bezelyenin kabuğunu çıkarmanız ve sadece içerisindeki bezelyeyi kullanmanız gerekmektedir. Bunun için, kabuklu bezelyeyi kaynar suya atarak birkaç dakika kaynatmanız ve ardından suyunu süzerek kabuklarını çıkartmanız yeterlidir.
Taze bezelyeyi haşlayarak, buharda pişirerek veya kızartarak da tüketebilirsiniz. Bu şekilde bezelyenin besin değerlerini koruyabilir ve lezzetli bir yemek elde edebilirsiniz. Ayrıca, bezelyeyi çorbalarda, salatalarda, pilavlarda, omletlerde ve diğer yemeklerde kullanabilirsiniz. Bezelye, yemeklere renk ve lezzet katmasının yanı sıra, sağlıklı bir bileşen olarak da önemli bir role sahiptir.
Bezelye aynı zamanda kurutulmuş olarak da kullanılabilir. Kurutulmuş bezelye, pilav, çorba ve kuru fasulye gibi yemeklerde kullanılır. Kurutulmuş bezelyeler, önceden suda bekletilerek ıslatılmalı ve daha sonra yemeklere eklenmelidir. Bu şekilde, bezelyenin lezzeti ve dokusu korunabilir.
Bezelye, sağlıklı bir sebze olduğu için düzenli olarak tüketilmelidir. İçeriğindeki yüksek lif, vitamin ve mineral değerleri sayesinde vücut için faydalı bir besindir. Ayrıca, bezelyenin antioksidan özellikleri ve bağışıklık sistemini destekleyici etkileri de bulunmaktadır. Bezelyeyi farklı şekillerde kullanarak, sağlıklı ve lezzetli yemekler hazırlayabilirsiniz.
Not: Bezelye alırken taze ve kaliteli olanları tercih etmelisiniz. Ayrıca, bezelyeleri pişirirken aşırı kaynatmamalı ve fazla miktarda yağ eklememelisiniz, böylece besin değerlerini koruyabilirsiniz.
Soru-Cevap:
En iyi bezelye çeşitleri nelerdir?
En iyi bezelye çeşitleri arasında Dakota, Lincoln, Green Arrow, Bolero ve Little Marvel sayılabilir. Bu çeşitler, yüksek verimlilik, lezzetli tadı ve güçlü bitki yapısı gibi özellikleriyle öne çıkar.
Bezelye nasıl yetiştirilir?
Bezelye yetiştirmek için öncelikle uygun bir toprak seçilmelidir. Bezelye bitkileri güneşli bir ortamda yetişmeyi tercih eder, bu yüzden güneş alan bir alana ekilmelidir. Daha sonra toprak hazırlanır ve gübrelenir. Bezelye tohumları ekilir ve düzenli olarak sulanır. Bitkiler büyüdükçe desteklenmelidir. Hasat zamanı geldiğinde, bezelyeler birer birer toplanabilir.
Bezelye çeşitlerini nasıl seçmeliyim?
Bezelye çeşitlerini seçerken dikkate almanız gereken bazı faktörler vardır. Öncelikle, yetiştirme koşullarınızı ve ikliminizi göz önünde bulundurmalısınız. Bazı bezelye çeşitleri soğuğa daha dayanıklıdır, bu nedenle soğuk iklimlerde yetiştirmek için daha uygundur. Ayrıca, bezelye çeşitlerinin verimlilik, lezzet ve hastalık direnci gibi özelliklerini de dikkate almalısınız.
Bezelye fidelerini nasıl dikmeliyim?
Bezelye fidelerini dikmek için öncelikle bahçedeki uygun bir alana fidelerinizi yerleştirin. Toprak hazırlığı yapın ve fidelerinizi dikmek için çukurlar açın. Fideleri çukurlara yerleştirin ve toprakla iyi bir şekilde sıkıştırın. Daha sonra fideleri düzenli bir şekilde sulayın ve bazı durumlarda destek sağlamak için bahçe tellerini kullanın.
Bezelye hasat zamanı ne zaman gelir?
Bezelye hasat zamanı genellikle bitkilerin çiçek açmasından yaklaşık 60 ile 70 gün sonra gelir. Bezelyelerin hasat edilebilmesi için olgunlaşmış olmaları gerekmektedir. Bezelyelerin kabuğu parlak, dolgun ve yeşil renkteyken hasat edilmelidir. Hasat edilen bezelyeler hemen tüketilebilir veya saklanabilir.
Yayın tarihi: 1-16-2024
Revizyon tarihi: 1-16-2024
Konuyla ilgili materyaller
Taraklara Karşı Elektronik ve Elektromanyetik Ürünlerle Çalışan Ultrasonik Kovucular Hakkında Bilgi
Çim kurduna dair — görünümü, diğer adı, faydalı özellikleri, kullanımı
En İyi Çim Tohumu Çeşitleri — Teknik Özellikler, Bahçe için Karışımlar
Daha İyi Bir Bahçede Kendi Ellerinizle Nasıl Doğru Bir Şekilde Çim Ekebilir ve Büyütebilirsiniz — Kurallar, Koşullar
Kabak fidesinin karpuz, salatalık, kavun fidesinden farkları nelerdir?
Yeşil Halı Ardıçtan bahsedelim — çeşit tanımı, nasıl dikilir ve nasıl bakılır