Bezelye, taze, lezzetli ve sağlıklı bir sebzedir. Kolaylıkla yetiştirilebilir ve ekonomiktir, bu nedenle birçok bahçe sahibi tarafından tercih edilmektedir. Açık toprakta bezelye yetiştirmek, lezzetli ve kaliteli bezelye elde etmenin harika bir yoludur. Ancak, başarılı bir hasat sağlamak için doğru zamanda ekim yapmak ve bitkiye iyi bir bakım yapmak önemlidir.
Bezelyeler genellikle ilkbahar veya sonbahar aylarında ekimi yapılır. İlkbaharda ekim yapmadan önce, toprak sıcaklığının en az 10-12 derece olduğundan emin olun. Soğuk hava koşulları ve don tehlikesi, bezelyelerin büyümesini olumsuz etkileyebilir. Sonbaharda ekim yaparken ise, ekimden yaklaşık 8 hafta önce ekime başlamak en iyisidir.
Bezelyeler için uygun bir toprak seçmek de önemlidir. İyi drene olan ve organik madde açısından zengin topraklar tercih edilmelidir. Toprağın pH seviyesi 5.5-7 arasında olmalıdır. Toprağı iyice sürün ve çakıl veya diğer büyük engelleri çıkarın. Bezelye tohumlarını yaklaşık 5 cm aralıklarla sıralar halinde dikin ve yaklaşık 3-4 cm derinliğe gömün.
Bezelyeleri dikmek sadece ilk adımdır; bitkilere iyi bir şekilde bakmak da önemlidir. Bitkilerin büyümesini teşvik etmek için düzenli sulama yapın. Bezelyelerin suya ihtiyacı vardır, özellikle kuru dönemlerde toprağın nemlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca bitkilerin desteklenmesi de önemlidir. Bezelyeler tırmanıcı bitkilerdir ve desteklere ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, bitkilerin üzerinden geçen bir çit veya tel örgü gibi bir yapı inşa etmek faydalı olacaktır.
Makalenin içeriği
Bezelye ekim zamanı
Bezelye, soğuk iklimlerde yetişen ve lezzetli bir sebzedir. Doğru zamanlamayla ekildiğinde bol miktarda ürün verir. Bezelye, soğuğa dayanıklı bir bitki olduğu için toprak sıcaklığı 10 ila 15 derece arasında olduğunda dikilmeye hazırdır.
Bezelye için en uygun ekim zamanı ilkbahar mevsimidir. Daha sıcak bölgelerde, sonbaharda da ekim yapabilirsiniz. Ancak, yazın yüksek sıcaklıklarında bezelye bitkisi olumsuz etkilenebilir.
Bezelyeyi dikmeden önce toprak hazırlığı yapmanız gerekmektedir. İyi drene olabilen, humuslu ve besin açısından zengin topraklar bezelye bitkisinin büyümesi için idealdir. Toprakta aşırı su birikimi, bezelyenin köklerinin çürümesine ve bitkinin ölmesine neden olabilir.
Bezelye tohumlarını seçerken, taze ve sağlıklı olanları tercih etmelisiniz. Tohumlar, parlak ve düzgün bir görünüme sahip olmalıdır. Aynı zamanda, tohumların yumuşamamış, çürümüş veya kahverengi lekeler içermeyen bir yapıya sahip olup olmadığını kontrol etmelisiniz.
Bezelye tohumlarını dikmeden önce bir gece boyunca ıslatmak, çimlenme sürecini hızlandırır ve bitkinin daha hızlı büyümesini sağlar. Tohumları uygun şekilde hazırladıktan sonra, toprakta bir çukur açın ve tohumları çukurun dibine yerleştirin. Toprakla örtüp hafifçe bastırarak tohumları sabitleyin.
Bezelye bitkisinin bakımı, düzenli sulama, yabancı otların temizlenmesi ve gerektiğinde destek verme işlemlerini içerir. Bezelye bitkisinin büyüdükçe destek gereksinimi artar, bu yüzden bitkilerin üzerine bir tel örgü veya sırık sistemi oluşturarak destek sağlamalısınız.
Bezelye bitkisi genellikle 50 ila 70 gün içinde hasat edilebilir. Bezelyenin hasat zamanı, kabukları tamamen dolgunlaştığında ve içerisindeki bezelyelerin olgunlaştığında gerçekleştirilmelidir. Hasat edilen bezelyeler hemen tüketilebilir veya kurutulabilir.
Gördüğünüz gibi, bezelye ekimi uygun zamanlamayla ve doğru bakım yöntemleriyle oldukça kolaydır. Bezelye bitkisi, bahçenizin güzel bir ekmeği olabilir ve lezzetli bezelyelerle dolu bir hasat sunabilir.
Toprağın hazırlanması
Bezelye bitkisi için doğru toprak hazırlığı, sağlıklı bir büyüme ve verimli bir hasat elde etmek için çok önemlidir. Toprağın hazırlanması aşağıdaki adımları içermelidir:
1. Toprağı temizleyin: Bezelye bitkisi için uygun toprak seçimi önemlidir. Toprağın yabancı ot, taş ve diğer engellerden temizlenmesi gerekmektedir.
2. Toprağı gevşetin: Bezelye bitkisi için toprağın havalandırılması ve gevşetilmesi önemlidir. Bir çapa veya bahçe çatalı kullanarak toprağı gevşetin. Bu, bitkinin köklerinin serbestçe büyümesine ve suyun iyi drene olmasına yardımcı olacaktır.
3. Organik madde ekleyin: Bezelye bitkisi için zengin ve verimli bir toprak elde etmek için organik madde eklemek önemlidir. Kompost, gübre veya yaprak döküntüleri gibi organik malzemeleri toprağa karıştırın. Bu, bitkiye ekstra besin sağlayacak ve toprağın su tutma kapasitesini artıracaktır.
4. pH seviyesini kontrol edin: Bezelye bitkisi için ideal pH aralığı 6 ile 7 arasındadır. Toprağın pH seviyesini test edin ve gerektiğinde pH’ı düzenlemek için uygun malzemeleri kullanın. Bu, bitkinin besin alımını iyileştirir.
5. Toprağı sulayın: Bezelye ekiminden önce toprağı iyice sulayın. Bu, toprağın nemli kalmasını sağlar ve tohumların daha iyi çimlenmesine yardımcı olur.
Toprağın doğru şekilde hazırlanması, sağlıklı ve üretken bir bezelye bitkisi yetiştirmek için önemli bir adımdır. Bu adımları takip ederek, bezelye bitkisi için uygun bir büyüme ortamı sağlayabilir ve verimli bir hasat elde edebilirsiniz.
Bezelye tohumlarının seçimi
Bezelye yetiştirmek için en önemli adımlardan biri tohum seçimidir. Kaliteli tohumlar, sağlıklı ve verimli bir bezelye bitkisi elde etmenin ilk adımıdır.
Bezelye tohumlarını seçerken aşağıdaki faktörlere dikkat etmek önemlidir:
- Çeşit seçimi: Bezelye tohumları farklı çeşitlere sahiptir. Çeşit seçimi, yetiştirmeyi düşündüğünüz bölgenin iklim ve toprak koşullarına uygun olanı tercih etmenizi sağlar. Bazı çeşitler daha soğuğa dayanıklıyken, diğerleri daha sıcak iklimlere daha uygundur.
- Taze tohumlar: Bezelye tohumlarının taze olduğundan emin olun. Taze tohumlar, daha hızlı çimlenme ve daha sağlıklı bitkiler elde etmenizi sağlar. Bozulmuş veya kurumuş tohumları seçmekten kaçının.
- Boyut ve renk: Bezelye tohumları farklı boyutlarda ve renklerde olabilir. Genellikle daha büyük ve dolgun tohumlar daha iyi çimlenme ve büyüme potansiyeline sahiptir. Ayrıca, tipik yeşil rengi olan tohumları tercih etmek önemlidir.
- Hastalık direnci: Hastalık direnci yüksek bezelye tohumları seçmek, bitkilerin sağlıklı kalmasını ve hastalıklara karşı dirençli olmasını sağlar. Sağlıklı bitkiler, daha fazla verim elde etmenizi sağlar.
Bezelye tohumları alırken, güvenilir bir tohum sağlayıcısından satın almanız önemlidir. Etiketleri iyice kontrol ederek, istediğiniz niteliklere sahip tohumları seçin.
Bezelye tohumlarının seçimi, bezelye bitkisinin sağlıklı büyümesi ve bol miktarda ürün vermesi için kritik bir adımdır. Kaliteli tohumlar, başarılı bir bezelye yetiştirme deneyimi için temel bir gerekliliktir.
Bezelye dikimi
Bezelye, hem doğrudan toprakta hem de önceden hazırlanmış fidelerle dikilebilir. Dikim için en uygun dönem genellikle ilkbahar veya erken yaz aylarıdır. Toprağın donmuş olduğu kış aylarında bezelye dikimi yapılmamalıdır.
Dikim yapmadan önce toprağın tamamen hazırlanması gerekmektedir. İyi drene edilen topraklar, bezelyenin doğru şekilde büyümesi için en iyisidir. Toprağın pH seviyesinin 6 ila 7 arasında olması tercih edilir.
Bezelye tohumları genellikle 2-3 cm derinliğe dikilmelidir. Dikim sırasında tohumların arasında yeterli mesafeyi bırakmak önemlidir, yaklaşık olarak 5-10 cm mesafe idealdir. Bu mesafe, bitkilerin daha rahat büyümesini sağlar ve hastalık riskini azaltır.
Bezelye fideleri, toprakta köklenmesine yardımcı olmak için sulanmalıdır. Sulama, dikimden sonra düzenli olarak yapılmalıdır. Bezelye bitkisi, nemli ama aşırı sulanmamış bir ortamı tercih eder.
Bezelye dikimi sırasında bitkilerin desteklenmesi önemlidir. Bezelye bitkisi tırmanıcı bir bitki olduğu için, çubuk veya tel gibi destekler kullanılmalıdır. Bu destekler, bitkinin doğru şekilde büyümesini ve verecekleri ağırlığı taşımasını sağlar.
Bezelye bitkisinin zirai ilaçlara ihtiyacı nadirdir, ancak bazı zararlılar tarafından etkilenebilir. Zararlılarla mücadele etmek için organik böcek ilaçları veya ev yapımı doğal karışımlar kullanabilirsiniz.
Bezelye bitkisi genellikle ekimden sonra 60-70 gün içinde hasat edilebilir. Bezelyelerin en iyi şekilde tadını çıkarmak için taze olarak toplanmaları önerilir.
Bezelye bitkisinin bakımı
Bezelye bitkisi, ekimden sonraki dönemde düzenli bakım gerektirir. İyi bir bakım sağlamak, bitkinin sağlıklı gelişimini ve verimli bir hasat elde etmeyi sağlar. İşte bezelye bitkisinin bakımı için dikkate almanız gereken bazı önemli noktalar:
| Sulama: | Bezelye bitkisi, düzenli ve yeterli miktarda sulanmalıdır. Sulama, toprakta nemin dengeli bir şekilde tutulmasını sağlar. Bezelye bitkisi, çiçek döneminde özellikle daha fazla suya ihtiyaç duyar. Su, bitkinin köklerine yakın bir şekilde uygulanmalıdır. |
| Gübreleme: | Bezelye bitkisi, düzenli gübre uygulamasıyla beslenmelidir. Organik gübreler, bitkinin besin ihtiyacını karşılamak için tercih edilebilir. Özellikle fosfor ve potasyum içeren gübreler, bitkinin kök gelişimini teşvik eder ve verimliliği artırır. Gübre uygulaması, bitkinin büyüme döneminde ve çiçeklenme öncesi yapılmalıdır. |
| Yabancı ot temizliği: | Bezelye alanı, yabancı otlardan temiz tutulmalıdır. Yabancı otlar, bezelye bitkisinin su ve besin kaynaklarını tüketerek büyümesini engelleyebilir. Düzenli olarak yabancı ot temizliği yapmak, bitkinin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlar. |
| Destekleme: | Bezelye bitkisi, genellikle desteklenmesi gereken sarmaşık bir bitkidir. Bitki, destekleme iğneleri veya özel bir yapı kullanılarak desteklenmelidir. Destekleme sayesinde, bitki daha dik ve düzgün bir şekilde büyüyebilir. Ayrıca, hasat sırasında bitkinin dallarının kırılmasını önler. |
| Hastalık ve zararlılar: | Bezelye bitkisi, çeşitli hastalıklar ve zararlılarla enfekte olabilir. Bu nedenle, düzenli olarak bitki üzerinde gözlem yapılmalı ve gerektiğinde müdahale edilmelidir. Hastalıklı veya zararlılara maruz kalan bitkilerin hızla tespit edilmesi ve tedavisinin yapılması, bitkinin sağlığını korumaya yardımcı olur. |
Bezelye bitkisinin bakımı için yukarıdaki adımları izleyerek, sağlıklı ve verimli bir hasat elde edebilirsiniz. Dikkatli ve düzenli bakım, bitkinin büyümesini teşvik eder ve sağlıklı bir şekilde yetişmesini sağlar.
11. Bezelye bitkisinin hastalıkları ve zararlıları
Bezelye bitkisi, çeşitli hastalıklar ve zararlılara karşı hassastır. Bu nedenle bitkiyi düzenli olarak kontrol etmek ve gerekli önlemleri almak önemlidir. İşte bezelye bitkisinin en yaygın hastalıkları ve zararlıları:
- Bakteriyel solgunluk: Bezelye bitkisi üzerinde sararmaya ve solgunluğa neden olan bir hastalıktır. İyi drenajlı topraklarda yetiştirme ve sağlıklı tohumlar kullanma, bu hastalığın önlenmesinde önemlidir.
- Mantar hastalıkları: Bezelye bitkisi üzerinde çeşitli mantar hastalıkları görülebilir. Bu hastalıklar, yaprakların üzerinde lekeler oluşturabilir ve bitkinin büyümesini olumsuz etkileyebilir. Mantar hastalıklarını önlemek için bitkilerin fazla yoğun olmadığı ve iyi havalandığı bir yerde yetiştirilmeleri önemlidir. Ayrıca, bitkiyi etkileyen bölgelerin düzenli olarak çıkarılması gerekmektedir.
- Bezelye sineği: Bezelye bitkisinin yapraklarını tarayan ve bitkinin büyüme potansiyelini azaltan bir zararlıdır. Bu zararlıyı önlemek için bitkileri düzenli olarak kontrol etmek ve gerekli önlemleri almak gerekmektedir.
- Kök çürüklüğü: Bezelye bitkisi kök çürüklüğü hastalığına karşı hassastır. Bu hastalık, bitkinin köklerinde çürüme oluşturur ve bitkinin beslenme yeteneğini etkiler. İyi drenajlı topraklarda yetiştirmek ve bitkilerin fazla sulanmaması, kök çürüklüğünü önlemek için önemlidir.
- Yaprak bitleri: Bezelye bitkisi üzerinde yaprak bitleri gibi zararlılar görülebilir. Bu zararlılar yaprakların üzerinde beslenir ve bitkinin büyümesini olumsuz etkiler. Yaprak bitlerinden kurtulmak için bitkileri düzenli olarak kontrol etmek ve gerekli önlemleri almak önemlidir.
Bu hastalıklar ve zararlılar bezelye bitkisini etkileyebilir, bu yüzden bitkiye düzenli olarak göz kulak olmak ve gerekli önlemleri almak önemlidir. Bezelye bitkisini sağlıklı ve verimli bir şekilde yetiştirmek için bu bilgileri dikkate almak faydalı olacaktır.
Bezelye hastalıkları ve zararlıları
Bezelye, çeşitli hastalık ve zararlılara karşı duyarlı olabilir. Bu nedenle, bitkinin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlamak için hastalıkların ve zararlıların belirtilerini tanımak ve önlemek önemlidir.
Bezelye bitkisi, özellikle nemli ve sıcak havalarda mantar enfeksiyonlarına yatkındır. Bunlar arasında en yaygın olanları kök çürüklüğü, pas, mildiyö ve antraknozdur. Kök çürüklüğü, bitkinin köklerinde kabarma ve çürüme belirtileri ile kendini gösterir. Pas, yapraklarda kahverengi lekeler ve sararmaya sebep olur. Mildiyö, bitkinin yapraklarında beyaz pudra benzeri bir tabaka oluşmasına neden olurken, antraknoz ise yapraklarda kahverengi lekeler ve yapışkan böcek salgılarına benzer kabarcıklar oluşmasına yol açabilir.
Ayrıca, bezelye bitkisi çeşitli zararlılara da maruz kalabilir. Bunlar arasında yaprak bitleri, örümcek akarları, bezelye yaprak bitleri ve yaprak galeri sinekleri yer alır. Bu zararlılar bitkinin yapraklarında sararma, lekelenme ve ölümcül olabilen bitki dokusunun ölümlerine neden olabilir.
Bezelye hastalıklarının ve zararlıların yayılmasını önlemek için, bitkileri düzenli olarak incelemeli ve etkilenen bitkileri hemen çıkarmalısınız. Bitkileri yeterli aralıklarla sulayarak ve uygun miktarda gübre uygulayarak bitkilerin dayanıklılığını artırabilirsiniz. Ayrıca, uygun toprak drenajı sağlamak için toprağı düzenli olarak havalandırmalı ve bitkinin yetiştirme koşullarını iyileştirmelisiniz.
Bitkileri sağlıklı tutmak için organik veya kimyasal koruyucuları kullanabilirsiniz, ancak kullanmadan önce etiket talimatlarını dikkatlice okumalı ve doğru dozajları uygulamalısınız. Özellikle organik koruyucular kullanırken, bitkilerin ve çevrenin zarar görmemesi için doğru uygulama tekniklerini kullanmalısınız.
Bezelye hastalıklarını ve zararlılarını tanımanız ve önleme yöntemlerini uygulamanız, bitkilerinizin sağlıklı büyümesini sağlayacak ve verimli bir hasat elde etmenizi sağlayacaktır. Bu nedenle, bitkilerinizi düzenli olarak kontrol etmeli ve gerekli önlemleri almalısınız.
Soru-Cevap:
Bezelye dikimi için en uygun zaman ne zaman?
Bezelye dikimi için en uygun zaman genellikle ilkbahar aylarıdır. Nisan ve mayıs ayları, toprak sıcaklığının uygun olduğu ve don riskinin azaldığı zaman dilimleridir. Ancak, iklim şartlarına ve bölgenize bağlı olarak en doğru dikim zamanını belirlemek daha iyidir.
Bezelye tohumları nasıl seçilir?
Bezelye tohumları seçerken, taze ve sağlıklı tohumlara dikkat etmek önemlidir. Koyu renkli ve çürümüş tohumları elemek gereklidir. Büyük ve dolgun tohumlar daha iyi sonuçlar verir. Tohum ambalajında belirtilen ekim talimatlarına göre tohum seçimi yapabilirsiniz.
Bezelye ekimi için nasıl bir toprak seçilmeli?
Bezelye ekimi için derin, verimli ve iyi drene olan bir toprak tercih edilmelidir. Toprak pH değeri 6 ila 7 arasında olmalıdır. İyi su tutma kapasitesine sahip olan topraklar, bezelyelerin büyümesi için uygun ortam sağlar. Toprağı organik madde ile zenginleştirmek de bitkilerin gelişimini destekler.
Bezelye bitkisi nasıl sulanmalıdır?
Bezelye bitkisi düzenli ve yeterli sulama gerektirir. Toprağın nemli kalması önemlidir, ancak su birikintisi yapmamasına dikkat edilmelidir. Bezelye bitkileri genellikle haftada bir ila bir buçuk kez sulanmalıdır. Özellikle çiçeklenme ve meyve oluşumu dönemlerinde bitkilere daha fazla su vermeniz gerekebilir.
Bezelye bitkisini hangi hastalıklara ve zararlılara karşı korumak önemlidir?
Bezelye bitkisi, yanıklık, kahverengi leke, mildiyö, beyaz sinek ve yaprak bitleri gibi hastalıklar ve zararlılara karşı savunmasız olabilir. Bitkinin sağlıklı kalması için düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekirse ilaçlama yapılmalıdır. Kimyasal ilaç kullanmadan önce organik yöntemleri denemek önemlidir.
Yayın tarihi: 3-5-2024
Revizyon tarihi: 3-5-2024
Konuyla ilgili materyaller
Evde Bitki Bakımı Şeklinde Asplenium Nidus Tipi Bir Eğreltiotu Çeşidi Olan Bitkinin Tanımı ve Nasıl Bakılması
Domates fidelerinin yaprakları neden kıvrılır? Yaprakların kıvrılmasının sebepleri
Evde domates fideleri yapraklarının sararmasının nedenleri ve domates yapraklarının dökülmesi durumunda ne yapılmalıdır
Domatesleri ne zaman dikmek daha iyi, bunun hakkında bilmeniz gerekenler
Albion Çileği — Özellikler, Yetiştirme ve Bakım Yöntemleri Hakkında Detaylı Bilgi
Zafer Sarı Üzümü Çeşidi — Yetiştirme, Ekim ve Bakımı Hakkında Şaşırtıcı Bilgiler